Climategate 2.0: Klimaatpauze, klokkenluider en factcheck

NASA, via Flickr Creative Commons

De Britse krant Mail on Sunday ‘ontmaskert fraude’ met klimaatwetenschap door de Amerikaanse National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA). Een klokkenluider brengt de handelswijze van het instituut in diskrediet.

Haastklus in aanloop naar klimaattop Parijs?

NOAA-wetenschapper John Bates klapt in de Daily Mail uit de school over een wetenschappelijke publicatie over de opwarming van de aarde. Het Pausebuster-artikel, gepubliceerd in Science, is volgens Bates niet onderworpen aan de strenge interne evaluatie die gebruikelijk is bij NOAA.

Bates claimt dat zijn superieuren de publicatie versneld hebben doorgedrukt om extra impact te maken tijdens de klimaatconferentie COP21, eind 2015 in Parijs. Laten we Bates het voordeel van de twijfel geven. Als dit waar is, is dit absoluut niet fris. Tegenstanders van duurzame groei vieren op Twitter al een feestje. Deze storm in een glas water is natuurlijk koren op hun molen. De Daily Mail vergeet echter wederhoor bij NOAA-collega’s van Bates en verzuimt een belangrijk vervolgartikel aan te halen. Gaat impact ook bij de Daily Mail boven feiten?

Fraude of niet, het gewraakte NOAA-artikel is wél door onafhankelijke wetenschappers gevalideerd. 

De Global Warming Hiatus en NOAA

Het door Bates bedoelde artikel heeft de titel ‘Possible artifacts of data biases in the recent global surface warming hiatus‘. NOAA-wetenschappers pogen in het stuk te verklaren waarom de opwarming van de aarde tussen 1998 en 2012 minder snel is verlopen dan veel klimaatonderzoekers en -modellen hadden voorspeld. De auteurs beweren, op basis van nieuwe analyse en meetdata, dat de pauze in de opwarming een illusie is geweest.

De pauze in de opwarming is voor klimaatsceptici een van de belangrijkste gronden om de klimaatwetenschap te wantrouwen. Ongetwijfeld heeft de paper, gepubliceerd in juni 2015, dan ook invloed gehad op de klimaatconferentie in Parijs in december 2015. Of de invloed zo doorslaggevend is geweest als de Daily Mail claimt, laat zich lastig raden. Het wereldklimaatakkoord is op basis van duizenden wetenschappelijke papers tot stand gekomen.

Peer-review onderschrijft NOAA-visie op klimaatpauze

Sinds juni 2015 is er veel over de methode van de NOAA te doen geweest. Meest gehoorde kritiek is dat data over zeewatertemperaturen is gemanipuleerd om de periode tussen 1880 en 1940 koeler te laten lijken dan gemeten. Het argument van NOAA voor deze stap is dat een oude meetmethode met schepen een structurele meetfout kent. De afgelopen decennia houden ook meetboeien en satellieten de zeewatertemperatuur bij. Die additionele metingen doen vermoeden dat de eerdere analyse van beschikbare data de watertemperatuur de eerste helft van de 20e eeuw heeft overschat en in recentere decennia juist heeft onderschat. Eerdere studies corrigeerden al voor dit effect. De NOAA-studie heeft de data anders/extra gecorrigeerd.

NOAA-collega Bates claimt dat deze nieuwe wijze van corrigeren niet geheel recht doet aan de werkelijkheid. Zijn grootste bezwaar is echter dat de publicatie niet is onderworpen aan de check and balances van zijn instituut. Dat is op zich zelf een kwalijke zaak. Als het waar is en de interne verificatie bewust is overgeslagen om de onderhandelaars op de klimaatconferentie te kunnen beïnvloeden dan is dat op zijn zachts gezegd niet chique. Haastige spoed is zelden goed. Zeker niet in de wetenschap. Daar is ongetwijfeld het laatste nog niet over gezegd.

Als de interne processen van NOAA inderdaad zijn overgeslagen zijn er in de wetenschap echter nog kansen te over om toch de waarheid boven tafel te krijgen. Peer review door onafhankelijke wetenschappers is daarvan een van de belangrijkste. Het Amerikaanse onderzoeksinstituut Berkeley Earth heeft de claims in het NOAA-artikel getoetst aan andere meetdata en komt op hoofdlijnen uit op de zelfde opwarmingstrend.

Zeke Hausfather, klimaatwetenschapper bij Berkeley Earth, legt in een video uit hoe de correctie van NOAA tot stand is gekomen en hoe hij met zijn team de data getoetst heeft. Ondanks dat NOAA mogelijk heeft gepushed om voor COP21 te kunnen publiceren, heeft dat volgens Hausfather in dit geval en in ieder geval niet geresulteerd in de presentatie van valse data aan de onderhandelaars op de klimaattop.

Het klimaat verandert niet in een rechte lijn

Of het NOAA-artikel nu wel of niet doorslaggevende impact heeft gemaakt, en of die impact al dan niet op basis van een ordentelijk wetenschappelijk proces is gemaakt, is aan de geschiedschrijvers. We zullen er niet alleen de komende weken maar ook de komende jaren nog vaak over horen.

Consensus is hét instrument om beleid op te baseren

De eerste grote claim op fraude door klimaatwetenschappers in 2009, bekend als climategate, heeft uiteindelijk praktisch niets verwijtbaars aan het licht gebracht. Terwijl de beschuldigingen bij herhaling zijn ontkracht is climategate 1.0 nog altijd een van de stokpaardjes van klimaatsceptici.

Het is onvermijdelijk dat grote claims over mensgerelateerde klimaatverandering (of het niet bestaan daarvan) een eigen leven gaan leiden in de media en de politiek. Het is ook irritant. De veronderstelde pauze in de opwarming krijgt veel aandacht van zowel klimaatalarmisten als sceptici maar het is maar een klein aspect van klimaatverandering. Er zijn tientallen redenen denkbaar waarom de temperatuur een jaar of tien minder snel is opgelopen. Die redenen zijn bijna allemaal in het voordeel én in het nadeel van de geldende theorie over klimaatverandering uit te leggen.

De aangescherpte kennis over de temperatuurontwikkeling in de afgelopen eeuw verandert in ieder geval nagenoeg niets aan de wetenschappelijke consensus over klimaatverandering. De overgrote meerderheid van de onderzoekers in het veld ziet CO2 en andere broeikasgassen, die wij mensen de atmosfeer in pompen, als hoofdoorzaak van snelle en globale opwarming. Natuurlijk is consensus geen absolute waarheid. Het is en blijft een momentopname. Toch is en blijft consensus bij uitstek het instrument om politiek- en bedrijfsbeleid op te baseren.

Klimaatverandering is en blijft voer voor debat. Zie je wetenschappelijke consensus als tunnelvisie? Kijk dan naar de vele andere argumenten om het gebruik van fossiele energie snel af te bouwen.

Bron: Daily Mail, Carbon Brief / Imagecredit: NASA, via Flickr Creative Commons (cropped)

Dit vind je misschien ook leuk...

5 reacties

  1. Lomito schreef:

    Een hoge mate van consensus betekent niet dat een theorie waar is, Galileo Galilei heeft destijds bewezen dat de aarde om de zon draait en niet andersom zoals destijds de algemene consensus van wetenschap, staat en kerk was. Eén individu was in staat om de gangbare theorie te falsificeren op basis van waarnemingen die afweken van de mening van de gevestigde orde.

    Vandaag maken we eigenlijk hetzelfde mee, de opwarming van de aarde wordt met allerlei kunstgrepen (homogenisatie van meetgegevens, weglaten van onwelgevallige data) kunstmatig in leven gehouden terwijl de werkelijkheid van meetreeksen een steeds grotere afwijking laten zien van de projecties van rekenmodellen. Elke opvolgende assessment report van het IPCC wordt de klimaatgevoeligheid noodzakelijkerwijs naar beneden bijgesteld. De aanvankelijk geprojecteerde klimaatgevoeligheid voor CO2 van 6,0°C is inmiddels in de orde van 1,3°C terecht gekomen waarmee er eigenlijk niets overblijft van de theorie dat stijging van het CO2-gehalte, al dan niet antropogeen, resulteert in zorgwekkende opwarming van de aarde.

    De huidige consensus lijkt dan ook vooral ingegeven om geen gezichtsverlies te lijden en om de onderzoeksbudgetten veilig te stellen. Het gaat hier inmiddels om een serieuze bedrijfstak waarin jaarlijks honderden miljarden euro omgaan, falsificatie kan deze hele business om zeep helpen en wordt daarom fanatiek bestreden.

    • Thijs schreef:

      Dat zeg ik: Consensus is een momentopname. De claims over het IPCC zijn voor jouw rekening.

      Sinds Galileo Galilei heeft ‘de wetenschap’ wel enige ontwikkeling doorgemaakt. De geldende theorie in de klimaatwetenschap heeft al heel wat zelfverklaarde Galileo’s doorstaan. De invloed van de mens op het klimaat is nooit overtuigend weerlegd. Dus kunnen verstandige politici niet anders dan afgaan op de actuele consensus.

      Gelukkig staat CO2-reductie direct en indirect ook ten dienste van vele andere politieke en maatschappelijke doelstellingen. Stel dat er ooit daadwerkelijk een overtuigende klimaatgalileo opstaat, is er sowieso geen man overboord.

      • Lomito schreef:

        Dat ben ik niet met je eens, het klimaatbeleid gebaseerd op de verkeerde veronderstelling dat CO2 de drijvende kracht achter klimaatverandering is, heeft wel degelijk ernstige maatschappelijke implicaties die in steeds meer landen merkbaar worden, ook in Nederland beginnen de negatieve gevolgen van het Energieakkoord door te werken. Neem bijvoorbeeld de snelle verhoging van belastingen op energie zoals deze week gepubliceerd door Pricewise (bevestigd door Henk Kamp). In Nederland zijn we nog niet zo bekend met energiearmoede maar in Duitsland zitten inmiddels 17% van alle huishouden (7 van 43 miljoen) in de kou, dat is net zoveel als alle NL-huishoudens. Dit staat ons ook te wachten.

  2. peter klein schreef:

    “Fraude of niet, het gewraakte NOAA-artikel is wél door onafhankelijke wetenschappers gevalideerd. ”
    Dat waren de onderzoeken van diederik stapel ook…

  1. 29 dec 2017

    […] Big deal? Not so much. Wel de ‘zegen’ voor klimaatcalimero’s om opgekropte onderbuikvermoedens zonder reserve uit te braken. Kreeg ik maar een zonnepaneel elke keer dat iemand mij tipt de […]

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.