Verfrobot voor hoogspanningslijnen vergroot netcapaciteit tot 30%
De Britse startup AssetCool produceert coatings voor hoogspanningslijnen en robots om deze coatings aan te brengen. Met dit systeem belooft AssetCool tot 30% extra transportcapaciteit voor bestaande hoogspanningsverbindingen.
Gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet is een van de grote flessenhalzen in de Nederlandse economie.
Gebrek aan netcapaciteit zet ook in de rest van de wereld een flinke rem op verduurzaming van industrie, energie, mobiliteit en woonwijken. Gebrek aan netcapaciteit speelt op alle niveau’s in het elektriciteitssysteem. Van laag- tot hoogspanning zijn grote investeringen nodig om het net alsnog klaar te stomen voor de geëlektrificeerde en klimaatneutrale toekomst.
AssetCool claimt op korte termijn enige verlichting te bieden op hoogspanningsniveau.
Doorzakken van hoogspanningslijnen begrenst de capaciteit
Een van de factoren die op hoogspanningsniveau de transportcapaciteit bepalen is het gedrag van de hoogspanningslijnen bij hoge temperaturen. Door de weerstand in de geleiders en de hitte van de zon loopt de temperatuur in deze lijnen bij hoge vermogens snel op. Conventionele geleiders zijn daarom begrenst op 80 graden. Daarboven zet het geleidingsmetaal teveel uit en zakken de lijnen door, wat risico’s op aanvaringen of bosbranden veroorzaakt.
Verzwaren van het elektriciteitsnet vereist daarom lijnen die hogere temperaturen aankunnen of lijnen die minder opwarmen bij hoge transportvermogens. Moderne composietlijnen kunnen temperaturen tot 180 graden aan. Hoogspanningsnetbeheerder Tennet installeert deze nieuwe lijnen al op enkele trajecten. Vervangen van de lijnen kost echter jaren aan planning en uitvoering, en het betreffende tracé is voor langere tijd uit bedrijf.
Op kortere termijn helpt dynamic line rating iets. Door de temperatuur van de lijnen onder uiteenlopende weers- en belastingstoestanden te meten scherpen netbeheerders de grenzen aan. Als een koel briesje de hoogspanningslijnen koelt, kan het vermogen bijvoorbeeld iets omhoog zonder dat de temperatuur van de lijnen tot boven de 80 graden stijgt. Verschillende bronnen claimen tot 30% capaciteitswinst, maar deze extra capaciteit is alleen onder ideale omstandigheden beschikbaar. Niet als het zonnig en windstil is, en juist vele zonneparken hun vermogen niet kwijt kunnen.
Koelere kabels in de lucht, ook als het windstil is
AssetCool belooft de capaciteit van bestaande hoogspanningslijnen ook met tot 30% te verhogen, maar dan statisch. En dus ook bij zonnig weer zonder briesje. De startup heeft een coating ontwikkeld die helpt om de weerstandswarmte van de lijnen sneller ‘uit te stralen’. De coating weerkaatst bovendien meer zonlicht.
Deze werkingsprincipes samen maken dat een conventionele geleider onder de maximale belasting slechts tot 60 graden opwarmt, onder dezelfde condities waarbij de kabel zonder coating de grens van 80 graden zou bereiken. Het getransporteerde vermogen kan dus omhoog totdat de geleider alsnog de 80 graden aantikt.
De Britse startup brengt de coating aan met robotjes met een verfspuit die over de hoogspanningslijnen rollen. Dit gaat vrij rap en kan met meerdere robots naast elkaar op verschillende lijnen tegelijkertijd. Zo kan een (tijdelijke) netverzwaring al binnen een jaar voltooid zijn, tegen ‘5% van de kosten’ van het aanbrengen van nieuwe geleiders.
Claims over hoe lang de coating effectief blijft heb ik niet kunnen vinden.
Statisch en dynamisch optimaliseren moet samen kunnen
AssetCool heeft pilots gedraaid in Canada, Nepal, Slovenië en het VK. Er moet iets van praktijkdata beschikbaar zijn om te checken of de mooie claims niet te mooi om waar te zijn zijn. En eigenlijk zijn de uitdagingen op het elektriciteitsnet sowieso te groot om het niet te proberen.
Al pak je 10% extra capaciteit en al gaat de coating maar 3 jaar mee, dan nog kan dat verlichting bieden in afwachting van definitieve netverzwaringen met nieuwe geleiders en nieuwe hoogspanningstracés.
En ook een kabel met de coating zal met een briesje nog steeds sneller afkoelen dan bij windstil weer. De bescheiden maar relevante capaciteitswinsten van zowel static als dynamic line rating tellen waarschijnlijk op, en zijn samen vrijwel zeker meer de moeite waard dan los van elkaar.
Bron: AssetCool, EU-Startups / Imagecredit: AssetCool
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Dit is inderdaad een interessante toepassing, maar het issue is dat je van tevoren moet weten hoeveel het je oplevert als je er gebruik van wilt maken in je bedrijfsvoering, en al helemaal om er congestie mee aan te pakken. De leveranciers durven nu nog geen harde garanties te geven hierop, dus blijft de toepassing tot nu toe beperkt tot pilot projecten.