Kogel door de kerk: Beieren laat 10H-regel windenergie los

Karsten Würth, via Unsplash Public Domain
Opnieuw relevant: 29 april 2022 | Oorspronkelijk gepubliceerd: 14 januari 2022

Ook de conservatieven van de CSU zijn akkoord met het versoepelen van de starre Beierse afstandsnorm voor windturbines, schrijft de Süddeutsche Zeitung. Nu nog is het in de Duitse deelstaat verboden om windturbines te bouwen als binnen 10 keer de tiphoogte van de turbines woningen staan. Met moderne windturbines van 250 meter hoog vergt dat rondom 2,5 kilometer aan onbewoonde ruimte. De Beierse regering is na aandringen van lokale werkgevers en de landelijke overheid bereid dit onder voorwaarden in te korten tot 1.000 meter. Daarmee wordt naar verwachting de ontwikkeling van 800 nieuwe turbines mogelijk. Eerdere berichten over de starre afstandsnorm hieronder.

Opnieuw relevant: 10 februari 2022 | Oorspronkelijk gepubliceerd: 14 januari 2022

Beieren lijkt ‘heldere afstandsnorm’ windenergie ±60% in te korten

“Om windenergie in Beieren verder te bevorderen, moeten we redelijke uitzonderingen op de 10H-regelgeving definiëren, bijvoorbeeld slechts ongeveer 1000 meter verwijderd van bebouwing in windprioriteitsgebieden en in geschikte bossen die niet onder natuurbescherming vallen”. Dat zei Hubert Aiwanger, Minister van Economische Zaken van Beieren, in gesprek met vertegenwoordigers van de 18 planregio’s die gaan over de ruimtelijke ordening in de Duitse deelstaat. Sinds 2014 geldt in Beieren de 10H-regel en mogen nieuwe windturbines niet binnen 10 keer de tiphoogte van woningen gebouwd worden. Moderne windturbines zijn vaak 250 meter hoog. Met het voorstel van Aiwanger gaat Beieren effectief naar een 4H-regel én lokaal maatwerk. Eerder dit jaar pleitte ook de Beierse werkegeversorganisatie VBW voor meer flexibiliteit rond de starre afstandsnorm, zie het originele bericht van 14 januari 2022 hieronder.

Beierse werkgevers klaar met ‘heldere afstandsnorm’ windenergie

Die Vereinigung der Bayerischen Wirtschaft (VBW) roept de deelstaatregering van Beieren op om regelgeving voor de bouw van windparken te versoepelen. Onder huidige regels zijn nieuwe windturbines in Beieren nauwelijks mogelijk. 

Afstandsnorm staat economie in de weg

Ontwikkelaars van nieuwe windturbines moeten in Beieren sinds 2014 een minimumafstand van 10 keer de tiphoogte van de turbine tot de dichtstbijzijnde woningen aanhouden.

Als gevolg van de 10H-regel is de uitbouw van windenergie in de Duitse deelstaat sindsdien vrijwel stilgevallen. “We moeten helaas vaststellen dat de 10H-regel een misstap is geweest”, zegt Bertram Brossardt, voorzitter van de VBW, in Die Welt.

De Beierse werkgeversorganisatie houdt de strenge regels voor windturbines medeverantwoordelijk voor de vertraging in de Beierse energietransitie en de hoge elektriciteitsprijzen voor de industrie. Ook de herhaaldelijk vertraagde uitbouw van het Duitse hoogspanningsnet zit de Beierse economie volgens de VBW in de weg.


In Nederland wint de 10H-regel juist net aan populariteit

De 10H-regel werd in 2014 ingevoerd door de regering Seehofer (CSU) in reactie op weerstand tegen windturbines. Ook toen al klonk er in de Beierse oppositie en onder experts veel kritiek op de volgens velen onnodig starre regeling, die een achterstand ten opzichte van andere Duitse deelstaten zou opleveren. Anderen waren destijds, toen veel bestaande windturbines zo’n 80 meter hoog waren, wel akkoord met de uit de 10H-regel volgende minimumafstand maar vinden deze bij de bouw van de veel hogere nieuwste turbines onnodig zwaar.

De Beierse norm wordt in Nederland vaak aangehaald door tegenstanders van windparken, die hinder vrezen van nieuwe windturbines. In het coalitieakkoord van Rutte IV lijkt mede daarom vastgelegd dat er in Nederland ‘helderde afstandsnormen‘ komen voor windparken. Nu volgt de minimumafstand nog uit grenzen aan geluidsbelasting en slagschaduw op de gevel.

https://youtu.be/hVON0CiHCNg

Nieuwe windturbines zijn inclusief de wieken al snel 200 meter hoog. Een minimumafstand van 10 keer de hoogte betekent dan dat er geen enkele woning binnen een straal van 2 kilometer van een gepland windpark zou mogen staan. In Nederland (517 inwoners/km2) zou een dergelijk zware afstandsnorm – meer nog dan in Beieren (185 inwoners/km2) – nagenoeg het einde betekenen van wind op land.

Daar komt nog bij dat het vaststellen van de nieuwe norm hoe dan ook debat en daarmee veel tijd zal vergen. Zelfs in het onwaarschijnlijke geval dat de nieuwe norm uiteindelijk minder beperkend wordt dan de nu al stevige eisen aan Nederlandse windparken, dan nog zal de uitbouw van duurzame energie in de tussentijd flinke schade oplopen.


In Beieren lijken versoepelingen van de heldere afstandsnorm op handen

De huidige Beierse minister van Economische Zaken, Hubert Aiwanger (Freie Wähler), zinspeelt erop dat in ieder geval het vervangen van bestaande windturbines die voor 2014 gebouwd zijn weer mogelijk moet worden. Ook als deze dichter dan 10 keer de (nieuwe) hoogte bij woningen staan. Ook de net aangetreden Duitse Bundeswirtschaftsminister Robert Habeck (Grüne) wil met de deelstaatregering in gesprek over de bijdrage van Beieren aan de aangescherpte federale klimaatdoelen. De huidige deelstaatpresident Markus Söder (CSU) lijkt wel vast te willen houden aan de starre afstandsregel.

Wees voorzichtig met wat je wenst

Het is interessant om te zien dat de standpunten van de werkgevers en de CSU, die doorgaans redelijk samenvallen, in dit geval inmiddels sterk uiteenlopen.

In Beieren hebben de werkgevers nu behoefte aan betaalbare windstroom, en lijkt men terug te komen van de 10H-regel. Bij ons zijn de gemiddelde winsnelheden aanmerkelijk beter dan in Beieren. Wind op land is hier bij uitstek een goedkope bron van schone elektriciteit en kan in Nederland een mooie bijdrage leveren aan economie en werkgelegenheid.

Wanneer concluderen werkgeversorganisaties dat de – nog vast te stellen – Nederlandse variant op de Beierse heldere maar starre afstandsnorm slecht is voor het Nederlandse vestigingsklimaat? Wanneer fluit VNO-NCW de VVD op dit vlak terug?


Bron: Die Welt / Imagecredit: Karsten Würth, via Unsplash Public Domain

Thijs ten Brinck

Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Dit vind je misschien ook leuk...