€3 mrd subsidie voor 2 staalfabrieken op fossiel aardgas
De Europese Unie geeft de Duitse en Franse overheid toestemming om respectievelijk €2 mrd en €850 mln staatssteun te verlenen aan staalproducenten Thyssenkrupp en ArcelorMittal. Het geld gaat naar duurzamere staalproductie.
Thyssenkrupp en ArcellorMittal willen met de subsidie elk een nieuwe waterstof ready-staalfabriek bouwen.
Reguliere hoogovens verbruiken kolen om ijzererts tot staal te vormen. IJzererts is een verbinding van voornamelijk ijzer- en zuurstofatomen. De zuurstof reageert in een hoogoven met koolstof uit de kolen tot CO2. Dankzij de extreme temperaturen in een hoogoven komt het ijzer vloeibaar uit het proces.
De installaties waar Thyssenkrupp en ArcellorMittal subsidie voor ontvangen, draaien op aardgas. In het direct reduced iron-proces (DRI) reageert de zuurstof uit de erts weg met koolstof en waterstof tot CO2 en stoom. De temperaturen liggen lager dan in het hoogovenproces. Het ijzer komt daarom vrij in vaste vorm, als sponsijzer. Om vloeibaar ijzer en vervolgens staal te maken, gebruiken DRI-producenten doorgaans een elektrische vlamboogoven.
Op termijn emissievrij met waterstof en CO2-vrije elektriciteit
De beoogde DRI-fabrieken van Thyssenkrupp en ArcellorMittal zullen aanvankelijk op aardgas draaien. Dat bespaart ten opzichte van hoogovens op kolen al wat CO2-uitstoot. Met het DRI-proces is het ook mogelijk om ijzererts te reduceren met pure waterstof, en dat is het eindbeeld voor de nieuwe installaties. Samen met een vlamboogoven op emissievrije elektriciteit is dan CO2-vrije staalproductie uit ijzererts mogelijk.
Thyssenkrupp wil met de gesubsidieerde nieuwe installatie in Duisburg in 2037 volledig overschakelen op pure waterstof. Wanneer de DRI-fabriek van ArcellorMittal in Dunkerque afscheid neemt van fossiel aardgas is nog niet bekend.
Na aanvankelijke plannen voor CO2-afvang en -opslag bij de huidige hoogovens besloot Tata Steel voor haar staalfabriek in IJmuiden in 2021 ook in te zetten op DRI op waterstof. Medio juli 2023 gaf het staalconcern aan te twijfelen over deze – onder druk van milieuorganisaties en vakbonden – ingeslagen weg. Dat Europa staatsteun voor de concurrenten in Duitsland en Frankrijk toestaat, vergroot de kans dat de Nederlandse overheid ook grof de knip trekt voor de verduurzaming van de staalfabriek in IJmuiden. Tata zal daarvoor echter hoogst waarschijnlijk wel moeten wachten op een missionair kabinet.
Bron: Thyssenkrupp, Hydrogen Insight / Imagecredit: Thyssenkrupp
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
