Deze 9 innovaties uit NL maken offshore wind nóg goedkoper

Rotra Vente, via Siemens

Subsidievrije windparken zijn top, maar daarmee is offshore windenergie nog lang niet ‘af’. Om de fossiele status quo echt de genadeslag te geven, moet er nog meer van de prijs af. Afgaande op deze Nederlandse topconcepten kan dat zeker.

Alleen spotgoedkope windenergie is ook betaalbaar als het niet waait

Wind op zee is binnen een jaar tijd uitgegroeid tot dé hoop van de energietransitie. Bij grote aanbestedingen voor windparken in de Noordzee is de prijs voor windstroom werkelijk gekelderd, tot subsidievrij in de laatste Duitse tender. Dat deze windparken (vanaf 2024) de directe concurrentie met steenkool aangaan, betekent echter niet dat het niet nog goedkoper kan.

Gelukkig maar, want alleen écht spotgoedkope windenergie is óók betaalbaar als het niet waait. Vraagsturing en energieopslag zijn niet gratis maar wel keihard nodig om fossiele elektriciteitscentrales volledig irrelevant te maken. Spotgoedkope hernieuwbare elektriciteit jaagt ook de elektrificatie van industrie, mobiliteit en verwarming aan en is daarmee essentieel om de wereld werkelijk fossielvrij te krijgen. Daarom een overzicht van Nederlandse bedrijven, wetenschappers en startups die staan te trappelen om de volgende prijsdoorbraken in offshore wind te forceren.

1.2-B Energy verruilt een dure wiek voor een heli-landingsplaats

Gangbare windturbines hebben 3 wieken, het optimum van betaalbaarheid, geluidsreductie en esthetische kwaliteit. Althans, het optimum voor op windparken op land. Ver op zee is lawaai en schoonheid minder van belang. Dan zijn twee wieken veel goedkoper dan drie. Het Hengelose 2-B Energy bouwt een innovatieve tweewieker. Dankzij een helikopterdek is ook het onderhoud van de molen voordelig te organiseren.

2.Fistuca fundeert windmolens diervriendelijk met zeewater

De meeste windmolens op zee staan op monopiles, stalen pijpen. Lawaaiige heimachines slaan deze pijpen de zeebodem in en verstoren het zeeleven. Heien op zee vergt daarom dure geluidsdemping en is alsnog de helft van het jaar verboden. De Eindhovense startup Fistuca vervangt het heiblok door water. Veel stiller én beter voor de levensduur van de fundering. Meer uit NL: Ook VolkerStevin en GBM Works ‘heien’ innovatief.

3.Slimme tukkers maken winddynamo licht en supergeleidend

De generator is een van de zwaarste en hoogst gemonteerde onderdelen in een windmolen. De Universiteit Twente werkt in EU-verband aan een generator die dankzij supergeleiding geen schaarse neodymiummagneten gebruikt én 40 procent lichter is. De gewichtsbesparing bovenin maakt een lichtere toren en fundering mogelijk en drukt zo de materiaal- en installatiekosten voor (offshore) windparken.

4.Scheepsbouwer Concordia rolt windturbines zo de zee in

De opmars van offshore wind resulteert bij windmolenbouwers in dikke orderportefeuilles. Hoog tijd om de logistiek te optimaliseren. Concordia uit Werkendam ontwierp en bouwde voor Siemens twee transportschepen die dure hijstijd decimeren. Wieken, turbinehuizen en torens rollen snel en efficiënt direct vanaf de kade het dek op. De Roll on-Roll off-schepen drukken de logistieke kosten met 15 à 20 procent.

5.Zwevende Ampyx maakt offshore funderingen toch herbruikbaar

Vaak is geopperd om de dure fundering van offshore windparken bij het vervangen van de windturbines opnieuw te gebruiken. Die vlieger gaat echter niet op; elke generatie windmolen is groter en zwaarder. Ampyx Power uit Delft denkt die trend te keren, met een slim zweefvliegtuig aan een lier. De PowerPlane bevat 90 procent minder materiaal dan een normale turbine en stijgt op vanaf elke afgeschreven monopile.

6.ECN geeft windturbines individueel de volle laag

Binnen een windpark houden molens elkaar onvermijdelijk uit de wind. Energieonderzoekscentrum Nederland (ECN) maakt van windturbines teamspelers, door de richting van de turbine en de stand van zijn wieken voor het windpark als geheel te optimaliseren. ECN’s Active Wake Management verhoogt zo de stroomopbrengst met 2 procent en verlengt de levensduur van turbines met 1 à 2 procent. Puur softwarematig.

7.Stabiele Ampelmann versnelt veilig reparatiewerk op zee

Windturbines op zee zijn geoptimaliseerd om onderhoud te minimaliseren. Als er toch iets stuk gaat, gebeurt dat vaak bij harde wind en hoge golven. Om onderhoudspersoneel toch veilig bij de turbines te krijgen, heeft Ampelmann uit Delft een loopplank gebouwd die dankzij slimme software en pneumatiek alle golfbewegingen compenseert. Zo is een veilige oversteek gegarandeerd en blijft de downtime van turbines beperkt.

8.Paalklimmende Lagerwey Crane decimeert hijskosten

Een hijskraan huren is duur. Een hijskraan huren die zware windturbines 150 meter boven volle zee kan installeren is echt duur. Windturbinebouwer Lagerwey uit Barneveld werkt aan een compacte kraan die is verankerd aan de windturbine zelf. Dat maakt het hijswerk (op land) naar verwachting veel goedkoper. Als die verwachting uit komt, overweegt Lagerwey ook de concurrentie met offshore hijsschepen aan te gaan.

9.GustoMSC mikt op drijvend windpark in Koreaanse zee

In de opkomende markt voor drijvende windparken dreigt Nederland vooralsnog de boot te missen. Misschien wel omdat onze eigen territoriale wateren zo ondiep zijn. Offshorespecialist GustoMSC uit Schiedam werkt sinds 2002 wel aan een drijvend windplatform. Dankzij deze TriFloater is het Zuid-Koreaanse schiereiland Jeju in 2030 misschien zelfvoorzienend. Maar dan moet de intentieverklaring nog wel doorzetten.

Thijs ten Brinck

Dit vind je misschien ook leuk...

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.