Zwitserse startup trekt beetje CO2 uit de lucht met aardwarmte

Hellisheiði Power Station

De Zwitserse startup Climeworks ontwikkelt installaties die CO2 direct uit de atmosfeer onttrekken. Op het terrein van een geothermische energiecentrale nabij Reykjavik bouwt Climeworks een demonstratiefabriek, inclusief opslag van de CO2.

Twee innovaties

Op het terrein van IJslandse energieconcern ON bij de energiecentrale Hellisheiði slaat Climeworks in een pilot vanaf nu jaarlijks 4.000 ton CO2 op.

CO2-opslag is tot nog toe vooral in beeld als een CO2-reductiemaatregel bij puntbronnen van CO2, zoals bijvoorbeeld waterstof– of cementfabrieken. Climeworks wast de CO2 direct uit de atmosfeer, waar de CO2-concentratie nihil is ten opzichte van de concentratie in schoorstenen. Dat maakt Direct Air Capture (DAC), zoals het concept internationaal bekend staat, nog veel energie-intensiever dan reguliere Carbon Capture and Storage (CCS).


Definitieve opslag van CO2 in mineralen, diep onder de grond

De afvangtechniek van Climeworks is al opvallend, maar nog bijzonderder is het eindstation van de direct uit de atmosfeer onttrokken CO2. Waar de CO2 bij CCS-projecten tot nu toe meestal gasvormig of superkritisch in uitgeputte gasvelden werd geperst, pompt energieconcern ON in de Carbfix-pilot CO2 opgelost in water de bodem in onder de aardwarmtecentrale. Op zo’n 750 meter diepte reageert de CO2 met basalt in de ondergrond en wordt het opgenomen in het gesteente.

Al enkele jaren injecteert ON 35% van het (beperkte) volume CO2 dat van nature vrijkomt in het warme water waarop de geothermiecentrale draait. Dit deel van de CO2-opslag kost, uitgaande van industriële schaal, minder dan $25 per ton. Ter referentie: de huidige Europese CO2-prijs is €62 per ton ($73/ton). Geologen hebben bovendien berekend dat alleen al het basalt onder IJsland tot 200 keer de huidige mondiale CO2-uitstoot kan opnemen. Niet gek dus dat er plannen zijn om CO2 afgevangen bij fabrieken op het Europese vaste land te verschepen voor definitieve opslag in IJsland.


Bepaald geen wonderoplossing, en voorlopig contraproductief

Liefst $1.200 per opgeslagen ton CO2

Het in theorie grote potentieel en de overzichtelijke kosten voor eindopslag in de IJslandse bodem betreffen echter alleen de storage-kant van CCS. Het capture-deel en het transport van de CO2 loopt harder van je af.

Dat geldt voor de afvang bij puntbronnen, die uiteindelijk moeten verdwijnen, maar nog veel meer bij afvang direct uit de lucht. Climeworks rekent voor de afvang op de huidige minischaal $1.200 per definitief opgeslagen ton CO2. Zoals dat met de technologie kan gaan, en zoals dat in de businessplannen van startups moet gaan, dalen de kosten van de CO2-opslag met het volume. Climeworks houdt investeerders een worst van $200 to $300 per ton tegen 2030.

Veel belangrijker nog dan de betaalbaarheid van Direct Air Capture is het energiegebruik. Een CO2-concentratie van 420 parts per million in de atmosfeer is een grote drijver van klimaatverandering maar toch bestaat een kubieke meter lucht slechts voor 0,04% uit CO2. Die concentratie opvoeren tot 100% vreet energie. En dat heeft als CO2-reductiemaatregel alleen zin als die energie volledig CO2-vrij geproduceerd is én geen enkel alternatief gebruik kent dat de uitstoot van CO2 voorkomt.

Het is verstandig om Direct Air Capture te ontwikkelen want later deze eeuw is onttrekken van CO2 uit de atmosfeer helaas zeker nodig. Juist daarom is elke denkbare toepassing van duurzame energie voorlopig verstandiger dan CO2 uit de lucht dweilen. Eerst moet de fossiele kraan wereldwijd dicht, zo snel mogelijk. Daar verandert DAC helemaal niets aan.


Bron: Climeworks, Carbonbrief, Bloomberg / Imagecredit: Eigen foto.

Dit vind je misschien ook leuk...

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.