Met Zuidasdok alle vertrouwen dat we thuiswerken weer afleren
De vernieuwing van Station Amsterdam-Zuid en de A10 ter plaatse van de Zuidas wordt opnieuw aanbesteed. De kosten voor het project ‘Zuidasdok’ vallen tot € 1 mrd hoger uit en het project zal niet in 2028 maar uiterlijk in 2036 klaar zijn.
Als het project Zuidasdok klaar is, ligt de A10 over een lengte van 1 kilometer ondergronds en is hij verbreed tot 12 rijstroken. Daarmee ontstaat ruimte om Station Amsterdam-Zuid uit te breiden voor meer openbaar vervoer.
In 2019 liep de samenwerking tussen de bouwcombinatie Zuidplus (Fluor, Hochtief en Heijmans) en opdrachtgevers het Rijk, de gemeente Amsterdam, de Vervoerregio Amsterdam en de provincie Noord-Holland spaak. Vandaag heeft Minister van Nieuwenhuizen Wijbenga van Infrastructuur en Waterstaat aangekondigd dat het project opnieuw op de markt komt.
De uitvoering zal naar verwachting € 700 tot €1.000 mln duurder uitvallen dan eerder begroot en het werk zal niet in 2028 maar ergens tussen 2032 en 2036 gereed zijn. Aanbesteding in kleinere deelprojecten moet het werk behapbaarder maken.
Is het nog wel nodig, dat extra asfalt?
De plannen voor Zuidasdok stammen uit een andere tijd. Het oorspronkelijke, nog omvangrijkere, plan is ten gevolge van de kredietcrisis van 2008 destijds al bijgesteld. Maar belangrijker; Het plan om de A10 te verbreden stamt van voor maart 2020.
Ook de analyse van Sybilla Dekker, oud-minister van VROM, over de noodzaak, kosten en baten van verschillende scenario’s om Zuidasdok af te ronden stamt van voor maart 2020.
Sinds maart 2020 weten we hoe maf het is om in de file te staan om naar een scherm te kunnen kijken dat je ook thuis hebt staan. Om te babbelen met collega’s of klanten die in dezelfde file hebben gestaan. Sinds maart 2020 weten we dat bijna iedereen met een kantoorbaan, vitaal of niet, zijn werk en afstemming met collega’s (als het moet) vrij aardig thuis kan doen.
Als de coronapandemie straks is uitgewoed, gaan we natuurlijk weer terug naar onze kantoren. Fysiek samenwerken met collega’s en klanten is meestal leuker en vaak praktischer. Maar of dat nog 5 dagen in de week nodig is? Of we nog collectief stipt om 9.00 bij de koffieautomaat willen staan? Vergeet niet dat de kinderen die nu door de calls stuiteren ooit weer naar school gaan. Thuiswerken zal na de crisis nog effectiever zijn dan het nu al is.
Een beetje minder verkeer scheelt een boel files
Als COVID-19 ons nu al iets positiefs heeft gebracht dan is het dat het ons de ogen heeft geopend voor de zinloosheid van de spits. Het zit er dik in dat straks een groot deel van ons weigert om nog liters diesel weg te puffen in de file, of om te moeten staan in een overvolle trein. Veel van ons werk blijkt überhaupt zonder reistijd te kunnen. Als je je laptop openklapt dan ben je er al. Als dat idee ook maar een beetje beklijft, is het vanaf nu blijvend rustiger op de weg. Echt niet leeg. Wel echt rustiger.
Als er ergens al een brede snelweg ligt, dienen nog eens extra rijstroken enkel voor de piek. Enkel voor de spits. Zo snel we accepteren dat de ochtend- en avondspits zinloos zijn, zijn extra rijstroken ook zinloos. Als duurzaamheidsadviseur voor de bouw verdien ik mijn geld onder meer met het optimaliseren van (de aanleg van) infrawerken. De meest circulaire en CO2-arme optie daarbij is echter vaak; niet aan beginnen.
Niet aan beginnen behoort, als het besluit om aan te besteden eenmaal is gevallen, niet meer tot de reële opties. Maar blijft dat zo? Heroverweeg projecten als deze, met de kennis van nu. Hoe pakken we ons leven op na deze crisis? Is extra asfalt echt nog nodig? En als het in 2021 of 2022 toch nodig blijkt, is het dan erg als Zuidasdok niet in 2036 maar in 2037 klaar is? Natuurlijk breekt straks een tijd aan waarin grote overheidsinvesteringen de economie weer uit het slop moeten trekken. Toch lijkt het goed om miljardenprojecten als deze opnieuw nog eens goed te overdenken. De tijd daarvoor is er nu.
Imagecredit: Wim van ’t Einde, via Unsplash Public Domain
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
