Betrouwbaar de winter door dankzij 4 uur accuopslag
Deze column verscheen eerder in het februarinummer van technologietijdschrift De Ingenieur.
In een dunkelflaute is het koud, donker en windstil. Het favoriete weertype van mensen met een hekel aan wind- en zonneparken. Want er zijn winters denkbaar waarin windturbines én zonnepanelen wekenlang vrijwel niets opleveren. Dus kun je maar beter geen wind- en zonneparken bouwen.
Ondanks de reële kans op een dunkelflaute vertrouwt de energiesector duidelijk wel op weersafhankelijke energie. De helft van de Nederlandse elektriciteitsproductie kwam vorig jaar al uit hernieuwbare bronnen. Windturbines en zonnepanelen hadden de hoofdrol.
Daarmee groeit de invloed van wind- en zonnestroom op de elektriciteitsprijs, die van uur tot uur verschilt. Als het waait en zonnig is, dalen de prijzen inmiddels scherp. Gedurende honderden uren kregen elektriciteitsverbruikers in 2023 zelfs geld toe. Als het bewolkt en windstil is, zetten fossiele centrales echter nog steeds de prijs. Die ligt in die uren juist flink hoger dan voorheen, vanwege opgelopen kosten voor aardgas en CO2-rechten.
Aankondigingen van steeds grotere opslagprojecten volgen elkaar in rap tempo op.
De toegenomen volatiliteit op de elektriciteitsmarkt spoort ondernemers aan om te investeren in energieopslag. Aankondigingen van steeds grotere opslagprojecten volgen elkaar in rap tempo op. Zeecontainers vol accu’s, die betaalbaar zijn dankzij de massaproductie voor elektrische auto’s, dragen straks bij aan de verdere verduurzaming van onze elektriciteitssector.
Rond de aankondiging van zo’n indrukwekkende accu meldt zich altijd wel een liefhebber van ouderwets winterweer. Die weet feilloos voor te rekenen dat de accu in kwestie het gemiddelde Nederlandse elektriciteitsverbruik nog geen kwartier kan dekken. Ofwel; je hebt ook niets aan accu’s als het in de winter wekenlang donker en windstil is.
Klopt natuurlijk, maar dat is ook niet waar deze accu’s voor bedoeld zijn. Een team van ruim twintig grote en kleine fossiele elektriciteitscentrales heeft de Nederlandse elektriciteitsvoorziening de afgelopen decennia overeind gehouden. Het zou een wonder zijn als één enkele investering in energieopslag dat volledig overneemt.
Met een nieuw team van twintig grote en kleine accu’s hebben we al voldoende opslag voor 4 uur gemiddeld elektriciteitsverbruik. Nog steeds geen oplossing voor een dunkelflaute maar wel een welkom alternatief voor het aanzwengelen van gascentrales, elke keer als na een stralende zomerdag de zon toch ook onherroepelijk ondergaat.
Dat is de gedroomde rol van accu’s. Verder uitstellen van het moment dat brandstoffen nodig zijn om onze vraag naar elektriciteit te dekken. Elke dag weer. Want je kunt accu’s, in tegenstelling tot steenkool en aardgas, duizenden keren opnieuw gebruiken.
Accu’s die in 4 uur leeg zijn, kunnen 4 uur later alweer vol zijn. Technisch is drie keer per dag volledig op- en ontladen mogelijk. In de praktijk is dat de meeste dagen niet economisch maar 200 à 300 keer per jaar op- en ontladen lijkt prima lucratief.
Bij elkaar voorkom je zo elk jaar een week of zes aan draaiuren van gascentrales. Het daarmee uitgespaarde aardgas houden we mooi achter de hand voor donkere windstille winterweken. Totdat we ook dat laatste beetje aardgas overbodig maken. Voor 6 weken dunkelflaute een duurzaam alternatief vinden is tenslotte veel eenvoudiger dan voor alle 52 weken in het jaar.
Imagecredit: Roan Lavery,via Unsplash Public Domain
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
Accus in NIO Wisselstations voor autos is ook opslag. Per wisselstation 20 Standaard Batterijen van 50 kWh is 1000 kWh opslag.
100 NIO Wisselstations is een opslag van 100.000 kWh langs de snelweg. 1000 NIO Wisselstations langs de snelweg is een opslag van 1.000.000 kWh. 5 minuten Batterij Wissel en Opslag schone Energie. Dat is een Win Win. Ik wacht op NIO Wisselstations in de EU.
Opslag is, naast zon en wind een onmisbare pijler in de energiemix. Op basis van historische data is de tijdsduur van een Dunkelflaute voorspelbaar. In de VS is dit volgens een analyse van RethinkX 35 – 90 uur afhankelijk van de regio.
https://www.rethinkx.com/press-release/2020/10/26/new-report-rethinking-energy-2020-2030-100-solar-wind-and-batteries-is-just-the-beginning
Ook opslag in gigantische warmte batterijen voor verduurzaming van de zware industrie, zie bijvoorbeeld https://rondo.com/
Opslag is, naast zon en wind, een onmisbare pijler in de energiemix. De tijdsduur van een Dunkelflaute is voorspelbaar op basis van historische data. In de VS is dit 35 – 90 uur afhankelijk van de regio.
Zie: new report Rethinking energy 2020-2030 solar-wind-and-batteries is just the beginning.
Naast opslag in batterijen is warmte opslag essentieel voor de verduurzaming van de zware industrie. Voor gigantische warmtebatterijen zie bijvoorbeeld Rondo Heat Battery.