5 groene wintersportinnovaties in de strijd tegen kale pistes
Wintersporten is heerlijk maar vanuit klimaatoogpunt is het hoe dan ook een guilty pleasure. Pistes aanleggen, skiliften in bedrijf houden en kunstsneeuw maken kost bergen energie. Dat kan en moet anders. Vijf hoopgevende ontwikkelingen.
‘Waarom je op wintersport moet in Japan’, kopte De Volkskrant 22 februari 2017. Dat schoot even in het verkeerde keelgat. Omdat de sneeuwcondities in de Alpen jaar op jaar beroerder zijn, wijken Europese skiërs en snowboarders uit naar Japan. Met het vliegtuig. Voor een weekje sneeuw.
Inderdaad was er in Alpen de afgelopen jaren te weinig natuursneeuw. Zeker vroeg in het seizoen, terwijl dat ook direct al het hoofdseizoen is. In Nederland is een witte kerst leuk maar voor Alpendorpen is een witte kerst van economisch levensbelang. Om zeker te zijn dat de pistes tijdig open kunnen, starten sneeuwkanonnen tegenwoordig al eind oktober op. Een energieslurpende verzekering tegen klimaatverandering.
Toch is de energie-intensieve productie van kunstsneeuw absoluut geen argument om dan maar voor de echte sneeuw aan de andere kant van de wereld te kiezen. Ook nu al zit voor Nederlandse wintersportliefhebbers de grootste klimaatimpact in de reis van en naar de bergen. Vervang 1.000 kilometer heen en terug in een volle auto door 20.000 vliegtuigkilometers en je weet vrijwel zeker dat je je favoriete hobby eigenhandig om zeep helpt.
Deze 5 concepten rekken het winterseizoen in de warme Alpen
Wie de trein, bus of Tesla pakt naar het skigebied – en zich een beetje inhoudt met de schweinehaxe – heeft de grootste duurzaamheidswinst al te pakken. De impact van skiliften, sneeuwkanonnen en pistenbully’s valt daarbij in het niet maar moet ook omlaag. Met deze 5 ontwikkelingen blijft skiën in de Alpen de komende decennia leuk.
1.Hybride of volledig elektrische pistenbully’s
Skiliften en sneeuwkanonnen draaien op elektriciteit en die is in Oostenrijk (68 procent waterkracht) en Frankrijk (75 procent kernenergie) al aardig schoon. De onderhoudsploeg rijdt in de meeste skigebieden echter nog op puur fossiele diesel. Sinds 2012 is de hybride-Pistenbully’s wel in opkomst maar over volledig elektrische snow-cats is nog verbazingwekkend weinig te vinden. Dat kan niet lang meer duren.
2.Kunstsneeuw uit wind en water, tot 6 graden boven nul
Sneeuw maken kan ook bij temperaturen boven het vriespunt, mits de luchtvochtigheid niet te hoog is (zie video). Dat biedt flexibiliteit en dus kansen om het hoge energieverbruik van de pompen, compressoren en eventuele waterverwarming of koelmachines af te stemmen op de beschikbaarheid van wind- en zonnestroom. De eerste sneeuwmachines zijn al aangesloten in demand response-netwerken.
3.Skilift energiepositief met draaiende zonnepanelen
In 2011 nam het het Zwitserse Tenna de eerste energiepositieve skilift ter wereld in gebruik. De met de zon meedraaiende zonnepanelen produceren door het hele jaar 3 à 4 keer zoveel stroom als de lift in de winter gebruikt. Inmiddels zijn ook de dal-, middel- en bergstations van veel grotere stoeltjes- en cabineliften in Oostenrijk en Zwitserland met zonnepanelen bedekt. Vaak goed voor grofweg een derde van het energiegebruik.
4.Precies genoeg sneeuw op precies de goede plek
Sneeuw maken, duurzaam of niet, is duur. Het is essentieel om de sneeuw optimaal over de pistes te verspreiden. Dat kan met het GPS-systeem Snow-sat. In de zomer is het gehele skigebied nauwkeurig in kaart gebracht zodat in winter tot op centimeters nauwkeurig bekend is hoe dik de sneeuwlaag op welke vierkante meter piste precies is. Overproductie van kunstsneeuw ‘voor de zekerheid’ is zo niet meer nodig.
5.Energiezuinige productie van overtuigende poedersneeuw
Sneeuwkanonnen hebben de afgelopen jaren al een sterke evolutie doorgemaakt. Het Oostenrijkse bedrijf Neuschnee gaat echter voor een revolutie. Een kunstmatige (op termijn autonome) sneeuwwolk maakt uit elke kubieke meter water niet 2 maar 15 kuub ‘echte’ poedersneeuw. Verpompen van water is een van de grootste energieposten van kunstsneeuw dus dat maakt ook op het energieverbruik een enorm verschil.
De dalafdaling naar de Après-ski begint bij jezelf
Innovaties zoals deze zijn onmisbaar om skiën in Europese skigebieden betaalbaar en acceptabel te houden. Het Alpengebied is de afgelopen eeuw al 2 graden opgewarmd, veel sneller dan het mondiale gemiddelde. Als het klimaatakkoord van Parijs geen stand houdt, zit een dalafdaling naar de après-ski er sowieso niet meer in. Dan is er tegen 2100 zelfs 70 procent minder sneeuw in de Alpen dan nu. Een duurzame wintersport realiseer je dus eerst en vooral in de 51 weken van het jaar waarin je niet op de lange latten staat.
Imagecredit: Nathan Anderson, via Unsplash Creative Commons
Ontdek meer van WattisDuurzaam.nl
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.