Een blik in de toekomst van de olieraffinage in de energietransitie
Dankzij de corona-pandemie is de totale vraag naar olie sterk ingekakt maar is ook de onderlinge verhouding in de vraag naar brandstoffen verschoven. De nu tijdelijke uitval in de vraag naar benzine is mogelijk al snel structureel.
Bron: Pass my exams
Hoe mooi het vanuit oogpunt van klimaatbeleid ook zou zijn, van oliewinning en -raffinage zijn we nog lang niet af. Het is ondenkbaar dat de lucht- en scheepvaart de chemische industrie al binnen enkele decennia zonder fossiele grondstoffen kunnen.
Voor personenauto’s is benzine voorlopig de belangrijkste energiedrager maar dat zou al veel sneller kunnen veranderen. Niet alleen tijdelijk, in crisissituaties zoals vandaag, maar zeker ook structureel. Veel benzineverbruik is nu al prima te vervangen door fiets, trein, elektrische auto of telewerken. Hoe verder de prijs van accu’s daalt en hoe serieuzer klimaatbeleid wordt, hoe minder benzine er nodig zal zijn. Spannend. Benzine is nu nog verreweg de belangrijkste productstroom en daarmee (vermoedelijk) de grootste inkomstenbron van olieraffinaderijen.
Heen en weer de oceaan over met ruwe olie, benzine en diesel
Omdat in de raffinage alles met alles samenhangt – en deelprocessen ook in samenhang zijn geoptimaliseerd – is de flexibiliteit om de primaire productstromen rigoureus om te gooien vaak gering.
Optimalisatie buiten de raffinaderij is daarom soms eenvoudiger dan binnen de destillatiekolommen en krakers zelf. Een treffend voorbeeld daarvan is de historische uitruil van benzine en diesel tussen Europa en de Verenigde Staten. Amerikanen houden traditioneel van benzine, Europeanen kozen (tot het sjoemeldebacle) in groten getale voor dieselauto’s. Omdat zonder kunstgrepen uit elk vat olie ruwweg dezelfde hoeveelheid benzine en diesel te maken is, werd de onbalans rechtgetrokken met tankschepen. Dan vaar je dus eerst heen met ruwe olie en daarna terug met benzine dan wel diesel. In beide richtingen.
De opmars van schalie-olie in de VS en de zwavelnormen die sinds januari 2020 van kracht zijn, hebben raffinaderijen recent al gedwongen tot een serieuze herschikking. In reactie op de corona-pandemie zal de sector aan alle knoppen draaien om de output van diesel te maximaliseren. Ten koste van kerosine en benzine, waarvoor nu tijdelijk minder afzet is.
De pandemie gaf helaas geen waarschuwing vooraf. De energietransitie wel. Deze vraaguitval van benzine geeft onverwacht een blik op de toekomst. Wie nu snel weet te schakelen, blijft ook in de energietransitie misschien het langst relevant.
In de video hieronder (vanaf 2.08) een beeld van de complexiteit van de processen op een raffinaderij.
Imagecredit: Robin Sommer, via Unsplash Public Domain
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
