Een windmolen zonder wieken is als een stadsbus zonder wielen
Er zijn van die innovaties die zoveel te mooi om waar te zijn zijn, dat ze om de zoveel jaar opnieuw onze harten veroveren. Een kleine stille windmolen die op je dak past is mooi, maar een kleine windmolen op je dak zonder wieken is nog mooier!
Inmiddels zijn we er in meerderheid van doordrongen dat we echt zo snel mogelijk moeten kappen met verstoken* van steenkool, aardolie en aardgas. Maar de alternatieven zijn ook niet alles.
Zonnepanelen doen het alleen overdag, conventionele windturbines veranderen je uitzicht, biomassa rookt en kernenergie vinden we eng**. Wat zou het fantastisch zijn als je de voordelen van een schone energiebron kunt genieten, zonder de inherente nadelen die kleven aan diezelfde energiebron. Windenergie bijvoorbeeld. Een windpark geeft enig ongemak, met name omdat windturbines draaiende wieken hebben. Stel nu dat je windenergie kunt oogsten zonder wieken?!
De zombies van de energietransitie worden gretig gereanimeerd
Als de hierboven bedachte oplossing zo simpel is, kan het haast niet missen of ergens op de wereld gaat iemand aan de slag met de hierboven beschreven oplossing. Als de hierboven bedachte oplossing zo aantrekkelijk is, kan het haast niet missen of ergens op de wereld gaan journalisten enthousiast aan de haal met de hierboven beschreven oplossing.
Dat gebeurde in het verleden en dat gebeurt nu opnieuw. Het mooie van nieuws over de energietransitie is dat de geïnteresseerde doelgroep nu veel groter is dan 5 of 10 jaar geleden.
Concepten die op fora met energienerds en in vakbladen al jaren geleden zijn afgeschreven, halen met slimme PR en zonder het filter van de energienerds vandaag moeiteloos de landelijke pers. Dat kan omdat te veel redacteuren en eindredacteuren een nieuwsbericht door collega’s in een andere krant zien als huiswerk dat al klaar is.
Als de Britse kwaliteitskrant The Guardian schrijft over een Spaanse startup met een revolutionaire windturbine dan zal dat door The Guardian toch wel op waarde gecheckt zijn? Dan kunnen wij er in België en Nederland ook wel over schrijven.
Vortex Bladeless was in 2014 een scam en blijft in 2021 een scam
Die Spaanse startup, Vortex Bladeless, stal in 2014 vele harten met een windturbine zonder wieken. Een jaar later ging het nog harder met een succesvolle crowdfundingcampagne. Sindsdien is de aandacht voor de wiekloze wiebelpaal elk jaar wel opgelaaid. In de afgelopen 6 jaar heeft Vortex echter nooit iets gepresteerd. Terwijl het concept naar eigen zeggen zo simpel is, en half zo goedkoop als een conventionele turbine.
Dat is geen verrassing. Een windturbine zonder wieken is geen windturbine. Een paal die wiebelt is ook geen revolutionaire doorbraaktechnologie om windenergie te oogsten. Windenergie is bewegende lucht. Kleine deeltjes met een massa en een snelheid. Het is zaak die bewegende lucht af te remmen. Dat is hoe je windenergie oogst. Een windturbine heeft wieken omdat die wieken een groot oppervlak bestrijken, en dus veel bewegende lucht kunnen afremmen.
Een paal bestrijkt niet meer oppervlak dan het oppervlak van die paal zelf. Een paal kan nog zo guitig wiebelen, een alternatief voor een windturbine met wieken wordt het nooit. Een windturbine zonder wieken is als een stadsbus zonder wielen. Heel goedkoop in gebruik, superstil en vrijwel 100% veilig voor vogels. Je hebt er alleen precies niets aan.
* Om voorstanders van CO2-opslag, waar ik mijzelf toe reken, tegemoet te komen: Ja, CCS maakt fossiel stoken acceptabeler.
** Om voorstanders van kernenergie, waar ik mijzelf toe reken, tegemoet te komen: ‘Vinden’ schrijf ik. Kernenergie is niet eng.
Imagecredit: Samuel Berner, via Unsplash Public Domain
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
Ik geloof je gelijk dat het onzin is. Maar afgaand op je logica van wiek-oppervlak vraag ik me af: hoeveel scheelt het oppervlak van een grote paal met dat van een windmolen met 2 wieken? En ze kunnen dichter bij elkaar staan.
Deze metadata studie concludeert dat windturbines efficiënter zijn, maar ook duurder.
https://www.researchgate.net/publication/317350183_Efficiency_comparison_of_horizontal_axis_wind_turbines_and_bladeless_turbines
Windmolens, een prachtige uitvinding. Maar er is nog veel onbekend over de impact op de natuur. Alhoewel er steeds meer aanwijzingen zijn dat ze tóch niet zo geweldig zijn. Niet alleen schadelijk voor mensen die er dichtbij wonen, maar ook voor insecten, vleermuizen, vogels en wie weet wat nog meer. Bovendien staan er voor die mooie molens op de achtergrond wel nog gewoon centrales te pruttelen omdat wind nu eenmaal niet zo betrouwbaar is. Kortom, wie denkt dat windenergie in staat is te voorzien in onze energiebehoefte, loopt met molentjes.
Al jaren ben ik groot voorstander van het idee van windenergie. Het scheelt enorm dat bijvoorbeeld de vogelbescherming ook voorstander is van windmolens (mits goed ingepast), omdat klimaatverandering als een grotere dreiging wordt gezien. Toch is een open discussie over de voor- en nadelen belangrijk.
Dat geldt ook voor kernenergie. In de huidige vorm ben ik daar absoluut tegenstander van. Het politiek geheugen is te beperkt om te beslissen over afval dat honderden jaren gevaarlijk blijft en bewaakt zal moeten worden. Dan zullen eerst andere mogelijkheden moeten zijn uitgeput, maar ik mis de integrale berekening van beleidsmogelijkheden.
Ook is het bij grootschalige wind- en zonprojecten vaak mogelijk om aandelen te kopen, terwijl dat i.g.v. kernenergie men een jodiumpil krijgt thuisgestuurd. Wat dat betreft zal er eerst op dat vlak hard gewerkt moeten worden aan het imago, bijvoorbeeld door aandelen in kernenergie (met dezelfde garanties als bij de aandelen zon en wind). Wat ik mis in deze discussie én die van andere deskundigen, is de vermelding van Thorium. Nog ver weg, maar is het zinvol om daarin te investeren?