Planet of the Humans, een waardeloze docu over duurzame energie
De beroemde Amerikaanse documentairemaker Michael Moore publiceerde op 21 april 2020 (Earth Day) de docu Planet of the Humans gratis toegankelijk op Youtube. Een aantal mensen was benieuwd naar mijn mening over de film. Hierbij.
De docu duurt anderhalf uur. Ondanks dat je deze dagen vermoedelijk meer tijd hebt dan ooit en Planet of the Humans gratis beschikbaar is, raad ik kijken van de film af. De docu is kwalitatief uitermate teleurstellend.
Het liefst zou ik deze film verder negeren. De ervaring met contraire shockdocs is helaas dat liefhebbers van contraire onzin er mee aan de haal gaan. Daarmee groeit de kans dat ook mensen met een prettiger levenshouding blootgesteld worden aan de drogredenen in de film.
Bij vrijwel alles dat ik afgelopen week publiceerde over de transitie, voelde iemand zich geroepen om deze film te tippen. Vaak ongetwijfeld oprecht, vermoedelijk soms ook om een loze herhaling van zetten uit te lokken.
Nu ken ik mijzelf en weet ik dat ik – zeker nu ik de film gezien heb – moeite zal hebben om mijn tijd niet te verdoen met loze discussies. Om er in een keer van af te zijn, hierbij mijn belangrijkste bevindingen. Notities in bruin zijn punten waaraan ik mij bovengemiddeld stoorde, notities in rood onjuistheden waarop de filmmakers verregaande conclusies baseren.
Sectie 1. ‘Duurzame energie is niet duurzaam’.
De film start met een introductie over klimaat en de origin story van regisseur Jeff Gibbs. Al in zijn vroege jeugd saboteerde de filmmaker een bulldozer die een bos zou platgooien. Sindsdien was hij altijd bij milieu- en klimaat betrokken. Nu begint hij echter toch aan de bekende oplossingen te twijfelen. Notities:
- Flauw voorbeeld (7:00). Op een festival ‘powered by the sun’ komt Gibbs erachter dat de organisatie dieselaggregaten aanslingert. Ha, betrapt! Of Gibbs heeft deze film gemaakt voor mensen die graag lachen om hippies die door de mand vallen, of Gibbs schat in dat zijn publiek niet begrijpt dat zonnepanelen alleen energie leveren als de zon schijnt.
- Desinformatie (18:30). Een man met een pet claimt zonder weerwoord dat kolencentrales meer CO2 uitstoten naarmate er meer windturbines aan het net gekoppeld worden. Dit is onzin. Als het waait regelen fossiele energiecentrales terug, verbruiken zij minder brandstof en stoten zij dus minder CO2 uit.
- ‘Autoriteiten’ met dezelfde mening als Gibbs (22:00). Gibbs voert twee schrijvers, een socioloog en een antropoloog op die voor Gibbs bekrachtigen dat ’technological fixes’ niet helpen tegen klimaatverandering. Bewijs wordt niet geleverd.
- Desinformatie (25:30). Ozzie Zehner, auteur van ‘Green Illusions’ (en tevens producent van deze docu), beschrijft hoe steenkool gebruikt wordt in de productie van zonnepanelen. De conclusie is dat zonnepanelen geen fossiele energiebronnen vervangen. Dit is onzin. De ‘energetische terugverdientijd’ van zonnepanelen is prima.
- Valse suggestie (26:00). Zehner toert langs enkele nieuw gebouwde gascentrales en claimt dat de elektriciteitsproductie van alle gesloten kolencentrales in de VS door nieuwe gascentrales is overgenomen. In feite is het marktaandeel van fossiele energie (kolen + gas) in de Amerikaanse elektriciteitsproductie tussen 2010 en 2018 met ±6 procentpunt afgenomen. Het aandeel hernieuwbare elektriciteit nam in diezelfde periode met ±6 procentpunt toe.
- Haatzaaien (36.00). Na nog een serie halve waarheden en hele onwaarheden van Zehner openbaart Gibbs dat de broers David en Charles Koch (oliemiljardairs everybody loves to hate) goed verdienen aan de energietransitie. Deze openbaring wordt direct gevolgd door een versnelde montage van mijnbouw, kinderarbeid, bomenkap en fossiel energieverbruik ten behoeve van wind- en zonneparken en elektrische auto’s. Dit grenst aan volksmennerij.
Sectie 2. ‘Niet de technological fixes maar wijzelf zijn het probleem.’
Na het trekken van de foutieve conclusie dat windturbines, zonnepanelen en elektrische auto’s geen uitkomst bieden, zoomt Gibbs uit naar het ‘werkelijke probleem’. De industriële maatschappij die streeft naar groei gebruikt het idee van hernieuwbare energie als dekmantel om onze manier van leven niet te hoeven veranderen. Notities:
- ‘Autoriteiten’ met dezelfde mening als Gibbs (46:00). De experts van minuut 22 en een aantal anderen zijn terug om te vertellen dat bevolkingsgroei gekoppeld aan toenemende welvaart het probleem zijn. Een man met een muts in de introductie had dat al geopperd. Met de valse toon die tot nu toe in de docu is gezet, is het onverantwoord om bevolkingsgroei als hoofdprobleem te opperen. Onfrisse conclusies liggen dan om de hoek.
- Duurzaam is een religie (49:00). In gesprek met een sociaal psycholoog komt Gibbs tot de ‘conclusie’ dat ons geloof in hernieuwbare energie past in een lange lijn van ‘gevaarlijke religieuze acties’ waarmee de mensheid heeft gepoogd om te dealen met onze onvermijdelijke sterfelijkheid. Het slaat nergens op maar het klinkt interessant.
Sectie 3. ‘Biomassa is een pact met de duivel’
Nadat het geloof in duurzame energie is geframed als gevaarlijk religieus pakt Gibbs door met schokkende beelden en claims over biomassa. Slim, biomassa is de meest ondoorzichtige markt in het spectrum van alle denkbare duurzame energie. Hier zijn daadwerkelijk misstanden qua CO2-boekhouding en lokale luchtverontreiniging te belichten. Notities:
- Eenzijdig verhaal (53:00). Een activist claimt dat er ‘hele bomen’ in een biomassacentrale verdwijnen. Helaas, niet alles dat er uitziet als een hele boom is geschikt om meubels, woningen of papier van te maken. Net zoals de mooiste appels naar de supermarkt gaan en minder mooie appels naar sapfabrikanten, kent ook de bosbouw zijn b-keus. Duurzame biomassa bestaat en suggereren dat dat niet zo is, is kwalijk.
- Suggestief verhaal (60:00). Met een serie fragmenten schept Gibbs het beeld dat vrijwel alle milieu-organisaties fan zijn van biomassa, als hoofdalternatief voor steenkool. Wie het (Nederlandse) biomassadebat kent, weet dat dat zeker niet het geval is. Bekende milieuclubs strijden wereldwijd tegen biomassa. Eerder te sterk dan te weinig.
- Vals weergeven van nuance (67:00). Gibbs zet een groot aantal milieuactivisten op een rij die ontwijkend antwoorden als Gibbs hen vraagt naar een standpunt over biomassa. Niet gek, gezien de vele nuances rond dit veld is een snel en pasklaar antwoord eerder verdacht dan het niet paraat hebben van zo’n antwoord.
Sectie 4. ‘Stinkend rijke boeven misleiden de wereld’
Nadat Gibbs alle vormen van hernieuwbare energie én de milieubeweging verdacht heeft gemaakt, pakt hij door met de sponsoring van milieuclubs door ‘foute’ bedrijven en miljardairs. Notities:
- Suggestief verhaal (80:00). Gibbs somt geldstromen naar milieuclubs op, begeleid met uitspraken van milieu-activisten die in het straatje van de geldschieters lijken te passen. Lijken, want bewijzen heeft Gibbs wederom niet.
Conclusie. Veel geschreeuw, weinig wol
De energiesector is een miljardenbusiness. Ombouwen van de huidige fossiele energiesector naar een CO2-neutrale industrie is een miljardenbusiness. Ook gevestigde partijen met een fossiele geschiedenis storten zich op deze klus, gelukkig maar.
Dat er ook onfrisse types op subsidies afkomen, is praktisch onvermijdelijk. Misstanden zijn er geweest en zullen er zijn.
Dat betekent niet, zoals Moore, Gibbs en Zehner wel concluderen, dat duurzame energiebronnen ons afleiden van het werkelijke probleem. Het zijn Moore, Gibbs en Zehner die ons met deze film afleiden van de werkelijkheid. Of de heren dit beeld scheppen met de beste intenties, is gissen. Het effect zal er hoe dan ook zijn. Binnen 5 dagen na publicatie is de film al 2,5 miljoen keer bekeken. Dit gaat weer veel zinloze ophef opleveren. Irritant.
Toevoeging 1 mei 2020: Dit stuk heeft nogal wat losgemaakt. De meest gestelde vraag (in keurig tot absoluut niet zo keurige varianten) is of ik echt helemaal niets positiefs kan benoemen aan deze film. Mijn initiële antwoord daarop is dat eventuele positieve of terechte punten in het licht van bovengenoemde desinformatie niet ter zake doen. Een film die zo overduidelijk is opgebouwd om het publiek met valse info op te hitsen, verdient geen constructieve feedback.
Op dat initiële antwoord kreeg ik logischerwijs regelmatig de vervolgvraag of ik de beschreven nadelen van de energietransitie dan helemaal niet zie. Natuurlijk zie ik die nadelen wel. Ook klopt het natuurlijk dat er partijen zijn die misbruik maken van deze situatie. Deze punten beschrijf ik regelmatig, zijn geen nieuws en zijn in de docu zo valselijk uitvergroot dat naar mijn smaak van terechte, laat staan positieve punten, in de hele film inderdaad geen sprake is.
Bron: Michael Moore, via Youtube / Imagecredit: Michael Moore, via Youtube
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
Lang geleden dat ik zo’n tenenkrommende film heb gezien met zoveel achterhaalde en foute informatie. Ik denk dat de makers van Team America, World Police een vooruitziende blik hadden met de rol die ze Michael Moore toegedeeld hebben in hun film.
Voor wie meer negatieve reviews wil lezen van mensen met verstand van energie en/of klimaat:
https://climatecrocks.com/2020/04/25/moore-no-mas-new-film-drinks-the-lysol/
https://ketanjoshi.co/2020/04/24/planet-of-the-humans-a-reheated-mess-of-lazy-old-myths/
Volledig met je eens. De conclusie die ik snel hoorde was: de mensheid heeft de wereld al vervuild en er is niks meer aan te doen. Oplossingen geven ze niet en dat er grote stappen gemaakt zijn de laatste twee/drie jaar om gebied van recycling van windturbines melden ze ook niet. Net zoals al die verlaten gebouwen, schepen, olie platformen etc etc etc. Nee de mensheid springt niet altijd even goed om met dingen, daar hadden we deze documentaire niet voor nodig. Dit had een perfecte opzet geweest naar oplossingen, of hoe we het wél moeten doen. Jammer.
Totaal niet de boodschap van de docu. De boodschap is het blootleggen van de hypocrisie en de leugens.
Helaas pakken ze dat dan niet helemaal goed aan. Oude/achterhaalde info als waarheid verkondigen. Geen vergelijking maken met de olie industrie over wat nu de “lesser evil” is. Natuurlijk, niks is “groen”. Op biomassa hebben ze gelijk, dat staat onder zware discussie maar ze gooien alles op één hoop en dat is absoluut onwaardig voor de naam van Moore.
Wat is dan volgens Moore het probleem dat in de VS (waarschijnlijk verouderde) kolencentrales zijn vervangen door gascentrales? De verbranding van aardgas heeft veel minder CO2 uitstoot en waarschijnlijk hebben de nieuwe gascentrales ook een veel hoger rendement (restwarmte gasturbine verhit ketel stoomturbine = STEG = 56 % rendement i.p.v. 40%)
Wat is het probleem dat er in nieuwe fossiel geinvesteerd wordt, dat is de vraag zelf beantwoorden lijkt me.
En met de schaliegas-keten is de vraag of dat per kwh wel uberhaupt schoner is dan kolen.
Al met al de vraag of je daarmee vooruit gaat.
Complete onzin van Moore dat duurzame energie een vorm van religie is. Elsevier (Wynia, Van der List) verkondigen ook die onzin. Maar Van der List loopt wegens zijn afkeer tegen secularisatie wel keihard weg de islam. Als ‘klimaat’ een religie zou zijn waarom loopt Van der List daar dan niet mee weg ?
Sommige milieuclubs hebbenn zich inmiddels van biomassa afgekeerd. Dat neemt niet weg dat ze in het verleden groot voorstander zijn geweest, en hebben bijgedragen aan het draagvlak van destijds, waardoor biomassa grootschalig en langdurig gesubsidieerd kan worden.
Vorige week nog besloot het kabinet dat de periode voor toekenning van subsidie voor biomassa gebruuik voor energievoorziening verlengd kon worden van 12 naar 1
van 12 naar 13 jaar, en ik heb geen milieuclub gehoord die daartegen bezwaar maakte.
Zijn de mensen die meelopen in de rijen van de “duurzame” colonnes eigenlijk gelovigen? Om daar wat over te kunnen zeggen zou je het standaardwerk over massabewegingen moeten raadplegen: “The true believer” van Eric Hoffer.
Je ziet elementen van massabewegingen terugkomen in de duurzame sector. Het geloof in het irrationele; het vereisen van opofferingsgezindheid; doctrines; fanatisme; unifying agents als haat; gezamenlijke actie; het aantrekken van diverse gefrustreerde groepen in de samenleving. Zelfs een curieus en oeroud fenomeen als de kindprediker duikt op bij de duurzamen.
Dus ja, er zit een element van waarheid in de analyse van Gibbs. Het lijkt sterk op een massabeweging en die zijn aldus Hoffer compatibel met religies. Gibbs is met zijn docu een moderne ketter.
De technieken die Gibbs toepast om mensen te overtuigen, zijn methoden die ook voorvechters van duurzaamheid gebruiken. Overdrijving; eenzijdige belichting; bewust weglaten van elementen; suggestie wekken; ronduit liegen. Feiten komen nauwelijks aan de orde. Wel veel beelden (vaak zonder datum, locatie of duiding) en een portie ideologie: “kapitalisme is kanker”. Ook de doodscultus van filosoof Singer klinkt door bij veel van de geinterviewden (“er zijn veel te veel mensen op de wereld”). Het einde van de docu is tenenkrommend: wat ongerelateerde beelden gemonteerd boven stemmingsmuziek die de kijker in een soort depressie moeten brengen.
ps. het is opmerkelijk dat sommige groene gelovigen (zoals hier in de reacties), niet als zodanig willen worden benoemd. Waarom is dat? Heeft geloof een slechte naam gekregen?
Inderdaad een geloof. Objectief is aantoonbaar dat het steeds beter gaat met ons, en met de natuur. Er is geen enkele aanwijzing dat de planeet stervende is, maar zij geloven het, feiten zijn er niet, alleen bange verwachtingen voor de toekomst. .
Overigens vind ik het aanstootgevend dat over de planeet gesproken wordt als over een oud vrouwtje dat je de straat over moet helpen. De groene Napoleons willen doen voorkomen alsof het van belang is hoe wij met de planeet om gaan. Wij gaan niet met de planeet om, de planeet gaat men ons om.
Het idee van terror management zoals voorgesteld door Sheldon Solomon, is dat de mens bewust is van zijn leven, en daardoor ook van het einde van het leven. De ego van de mens wil dit niet accepteren, en ontkent en onderdrukt hierdoor het feit dat het leven eindig is.
Het onderdrukken en ontkennen wordt gedaan door zelfvertrouwen op te bouwen, wat wordt geput uit systemen als religie, politiek, materieele waarden, sociale waarden etc. Volgens Ernest Becker zijn dit allemaal elementen om het feit van de dood te ontkennen en onderdrukken.
Sheldon zegt niet perse dat voorstanders van duurzame energie technieken hetzelfde zijn als een religieuze mensen, maar hij zegt wel dat ze dezelfde doods ontkennings rol hebben als religieuze mensen, maar ook als bijvoorbeeld voorstanders van consumentisme, of kapitalisme, socialisme, democratie etc.
Uiteraard zal een groene website als deze de documentaire onderuit willen halen. Alle documentaires die pro groen zijn natuurlijk wel volledig objectief en op waarheid gebaseerd.🤨🤦♂️ Verfrissende docu in mijn optiek die een diepere waarheid blootlegt achter de huidige klimaat gekte. De religie classificatie klopt als een bus overigens. Heel goed dat mensen ook deze kant eens zien.
Als voormalig medewerker van Milieudefensie ben ik jaren geleden al naar de vijand overgelopen en ik ben wel verheugd over deze video. Inderdaad vanwege de kritiek op renewables (voor mij ouwe koek overigens), maar vooral vanwege het feit dat de groenen nu op elkaar beginnen te schieten. Dat is heerlijk om te zien. Ik heb niet de indruk dat Michael Moore cs nu naar mijn kant zijn overgelopen. Hij is nog steeds een mensenhatende stervende planeet malloot en ik vrees zeer voor de mensvriendelijkheid van de plannen die hij in de toekomst zal ondersteunen. Over nucleair spreekt hij niet en van Ronald Plasterk hebben we geleerd daaruit te moeten concluderen dat je de problemen niet echt serieus neemt. Maar laten we de moed er in houden. Qua geldverslindende paniekreactie lijkt Corona het kort voor de meet gewonnen te hebben van de klimaatgekte, en van alle kanten hoor je nu dat de kas leeg is en dat klimaatmaatregelen op de lange baan geschoven moeten woorden. Fantastisch dat op dit moment fossiele brandstoffen extreem goedkoop zijn. Die gaan ons wederom redden.
Ik vind het een hele goede film die de waarheden, goed onderbouwd, aan het licht brengt.
Bovenstaande recensie mist daarentegen echte onderbouwingen, is amateuristisch en niet objectief en komt duidelijk vanuit een vooringenomenheid die altijd aan haar dogma’s zal blijven hangen.
Ik raad iedereen aan om de film te kijken! Laat je vooral niets wijs maken door bovenstaande recensie.
geniet ervan; als je niet geinteresseerd bent in in feiten is het een prima film.
Als Thijs ten Brinck zijn irritatie zo laat kennen, wekt dat mijn interesse… Deze toon wijst vaak op gekwetste heilige huisjes. Ben dus benieuwd geworden naar de docu! Ik ga eens rustig kijken.
Geniet ervan Ronald.
*Duurzaam* definitie ” Van een homogeen product een nieuw product produceren” ex: papier –> karton – oude rubber banden –> transport sheets (pull&push system).
Thijs snapt niet dat alle discussies over toekomstige en geloofwaardige energievoorzieningen moeten beginnen en eindigen met netenergy en EROIE. De rest is slap gelul. Als je te lui of te ignorant bent met om je daar in te verdiepen, bemoei je er dan miet mee.