EU en Verenigd Koninkrijk verbonden via windpark IJmuiden Ver

De Britse netbeheerder National Grid en Nederlandse collega Tennet realiseren een nieuwe hoogspanningsverbinding tussen Groot-Brittannië en Nederland, gebruikmakend van infrastructuur voor offshore windparken.
Zo’n 80 kilometer uit de kust bij IJmuiden bouwt Nederland voor 2030 het offshore windpark IJmuiden Ver. Aan Britse zijde staan even ver uit de kust eveneens grote windparken gepland.
De afstand tussen het strand bij IJmuiden en het Britse vasteland is zo’n 190 kilometer. Met een kleine 40 kilometer aan extra kabels zijn beide windprojecten op zee te verbinden, bedachten de landelijke netbeheerders Tennet en National Grid. Door deze Nederlandse en Britse windparken op elkaar aan te sluiten, ontstaat een zware hoogspanningsverbinding die de Europese elektriciteitsmarkt beter verbindt met de Britse eilanden.
Toevoeging 23 september 2020: Helaas, uit het persbericht dat Tennet pas na 16:00 gisteren publiceerde blijkt dat het niet om een deal om te bouwen maar om een haalbaarheidsonderzoek gaat. De NOS en andere media hadden het bericht al in de vroege ochtend en weergegeven als beklonken deal. Dat heb ik overgenomen. Excuus voor de onjuiste weergave hier.
Britse kernenergie of Noorse waterkracht via Nederlands windpark
Samenwerking op de Europese elektriciteitsmarkt en grensoverschrijdende verbindingen hebben in het verleden de Europese concurrentie op de stroommarkt aangejaagd. Met de opmars van wind- en zonneparken bieden interconnectoren tussen nationale elektriciteitsnetten bovendien kans op uitwisseling van overschotten en tekorten.
In Groot-Brittannië schijnt de zon bijvoorbeeld een uur later op zijn felst dan in Nederland. De middagpiek in zonnestroom kan Nederland via de toekomstige verbinding naar Groot-Brittannië sturen.
Een uur later, als de zon hier alweer in kracht afneemt, sturen de Britten hun piek weer terug. Met verbruikspieken werkt het vergelijkbaar, als wij in Nederland de inductiekookplaten aanslingeren voor het avondeten sluiten de Britten net hun laptop af om naar huis te rijden. Als wij aan tafel gaan en ons verbruik weer zakt, beginnen de Britten met koken.
Uitwisseling van overschotten en tekorten maakt dat er minder regelbare elektriciteitscentrales nodig zijn om altijd aan de nationale vraag te kunnen voldoen. En uitwisseling gaat niet alleen tussen de buurlanden waartussen de kabel toevallig ligt. Elektriciteit uit Britse kerncentrales kan straks ook het Deense net ondersteunen, en waterkracht uit Noorwegen kan straks voorkomen dat Ierland een gascentrale moet opstarten. Dankzij stroomsnelwegen tussen landen wordt de energievoorziening voor heel Europa zekerder, duurzamer en concurrerender.
Verdriedubbeling van interconnectiecapaciteit in 2029
Het windpark IJmuiden Ver krijgt een vermogen van 4 gigawatt en ook de beoogde Britse projecten tellen waarschijnlijk op tot 4 gigawatt. De verbinding tussen beide windparken, en dus tussen beide landen, krijgt een vermogen van 2 gigawatt en zou in 2029 operationeel kunnen zijn. Daarmee stijgt de uitwisselingscapaciteit tussen Nederland en Groot-Brittannië van 1 naar 3 gigawatt. Sinds 2011 exploiteren Tennet en National Grid samen al de interconnector BritNed.
Het lijkt aantrekkelijk om de verbinding even krachtig te maken als de windparken maar ver op zee waait het vrijwel altijd minimaal matig. Vrijwel altijd leveren de windparken aan weerszijden van de verbinding tenminste een deel van hun vermogen. Een grotere verbinding zou betekenen dat óf de turbines óf de verbinding zelf te vaak onderbenut wordt.
Juist voor de momenten dat het op de hele Noordzee windstil is, kan 2 gigawatt extra uitwisselingscapaciteit wel heel welkom zijn. Misschien dat daartoe in een later stadium alsnog besloten wordt.
Bron: NOS, Renews / Imagecredit: Alexander Andrews, via Unsplash Public Domain
Gaan we het zelfde zien tussen de Engelse, Nederlandse en Deense windparken op de Doggersbank? Met dus ook een extra kabel naar Noorwegen?
Ik zou niet weten waarom een harde Brexit de stroomhandel tussen het VK en EU/EU +Noorwegen zou moeten belemmeren.
Je hoeft daarvoor niet verder te kijken dan de relevante site van de Britse overheid:
Ik lees dit als volgt: bij gebrek aan een handelsovereenkomst is de grensoverschrijdende stroomhandel niet mogelijk. Wellicht zou een nog te onderhandelen stroomhandelovereenkomst dan soelaas kunnen bieden.
Bron: https://www.gov.uk/government/publications/trading-electricity-if-theres-no-brexit-deal/trading-electricity-if-theres-no-brexit-deal
Overigens gaat het politiek al enige tijd niet meer om de vraag of er een harde of zachte brexit komt. De keuze is nu tussen harde brexit of ‘no deal’.