EU hoeft per kilo waterstof slechts dubbeltjes subsidie uit te keren
De Europese Unie heeft de eerste veilingresultaten voor de European Hydrogen Bank-subsidie bekend gemaakt. De winnende projecten vroegen nog geen halve euro subsidie aan per kilo hernieuwbare (groene) waterstof.
In deze subsidieronde is €720 mln toegekend aan 7 projecten in Spanje, Portugal, Finland en Noorwegen. Bij elkaar gaat het om 1502 megawatt (MW) aan elektrolysers, die 10 jaar subsidie op de productie vangen.
“De resultaten van deze eerste EU-brede veiling voor de productie van hernieuwbare waterstof zijn zeer bemoedigend”, zegt Wopke Hoekstra, Eurocommissaris Klimaat. “Deze innovatieve veiling, gefinancierd uit de inkomsten uit de handel in emissierechten, is een doorbraak op het gebied van de productie van hernieuwbare waterstof in Europa.”
Portugal (2 projecten van 500 en 200 MW) en Spanje (3 projecten, 500, 60 en 35 MW) maken de grootste aanspraak op de subsidie. In Noorwegen en Finland zijn de laatste 2 projecten van respectievelijk 117 en 90 MW gegund.
Liefst 125 inschrijvers visten achter het net
De verwachte productie over die 10 jaar is ook bekendgemaakt en telt voor de 7 projecten op tot 1580 miljoen kilo. Per kilo hernieuwbare waterstof vangen de succesvolle inschrijvers hier dus slechts 46 eurocent subsidie.
Het Finse project spant de kroon, met een aanvraag van €0,37/kg. Bij huidige aardgasprijzen kost de productie van fossiele waterstof (zonder CO2-opslag) ruwweg €1,50/kg. De argeloze voorbijganger zou dus zomaar kunnen concluderen dat elektrolyse in Europa al bijna concurreert met de stoomreforming van aardgas. Dat is echter vrijwel zeker te vroeg gejuicht.
Op basis van financiële details die alle 132 gegadigden bij inschrijving hebben opgegeven, heeft de Europese Unie de gemiddelde levelized productiekosten voor de inschrijvingen per land bepaald, zie de figuur hieronder. De inschrijvers uit Griekenland menen tegen de laagste prijs te kunnen produceren, voor €5,30/kg hernieuwbare waterstof.
Andere landen komen hoger tot veel hoger uit. Gemiddeld over 7 inschrijvers denken Nederlandse elektrolyse-ontwikkelaars bijvoorbeeld pas tegen €9,80/kg uit de kosten te komen. Dat doet vermoeden dat de – eerder deze week – toegekende Nederlandse OWE-subsidieregeling het gat tussen de kostprijs van hernieuwbare en fossiele waterstof ook niet volledig dicht.
In theorie kun je met bedragen in lijn met de succesvolle biedingen én enorme uitschieters naar veel hogere kostprijzen uitkomen op de gemiddelden in de figuur hieronder. Om een kilo waterstof te maken heeft iedereen echter ruwweg dezelfde investeringen en kilowatturen nodig, en binnen landgrenzen liggen belastingen en netkosten ook dicht bij elkaar. Vrijwel zeker dekt de toegekende subsidie ook voor de winnende inschrijvers dus slechts enkele procenten van de werkelijke kosten.
Bron: Europese Unie
Waarschijnlijk nog enig geduld nodig voor investeringsbeslissingen
In de wetenschap dat de concurrentie in de veiling hoog was, lijken veel inschrijvers de voorkeur te hebben gegeven aan een reële kans op een minieme subsidie. Dit in de wetenschap (of de hoop?) dat er afnemers zijn die veel waarde hechten aan verduurzaming. Voor deze afnemers, die het gapende gat tussen de kostprijs van de groene waterstof en de marktprijs van grijze waterstof toch al zelf willen overbruggen, leidt de subsidie tot een kleine maar niet te verwaarlozen kostenreductie.
De winnende inschrijvers hebben 5 jaar om hun project te realiseren. Het zit er dik in dat ze dus niet deze week al een investeringsbeslissing nemen maar eerst de tijd nemen om 100% zeker te stellen dat de benodigde afnemers met diepe zakken inderdaad bestaan. Projectontwikkelaars die ook na 5 jaar nog geen elektrolyser in bedrijf hebben, lopen wel het risico om ter compensatie tot 4% van het toegekende subsidiebedrag af te moeten dragen aan de Europese Unie.
Ontwikkelaars die deze ronde achter het net visten mogen waarschijnlijk al dit jaar weer een nieuwe gooi doen. In de herfst is er in de tweede veiling van de European Hydrogen Bank waarschijnlijk meer dan €2 mrd subsidie te vergeven.
Bron: EU, Hydrogen Insight, Euractiv / Imagecredit: Roman Wimmers, via Unsplash Public Domain
Oprichter WattisDuurzaam en duurzaamheidsadviseur bij We-Boost Transitions.
